Những năm gần đây, tình trạng lừa đảo tuyển dụng trên mạng ngày càng tinh vi, khiến nhiều người lao động mất tiền, mất dữ liệu cá nhân và thậm chí rơi vào bẫy đa cấp trá hình. Việc hiểu rõ các chiêu lừa đảo tuyển dụng trên mạng là cách tốt nhất để bảo vệ bản thân trong quá trình tìm việc. Bài viết này tổng hợp đầy đủ các hình thức tuyển dụng lừa đảo, dấu hiệu nhận biết và cách xử lý an toàn khi gặp trường hợp đáng ngờ.
Tổng quan tình trạng lừa đảo tuyển dụng trên mạng hiện nay
Người lao động dễ bị lừa do nhu cầu tìm việc cao
Giai đoạn cuối năm 2024 – 2025, nhu cầu tuyển dụng tăng mạnh ở ngành sản xuất, thương mại điện tử, giao nhận và thời vụ. Điều này kéo theo lượng lớn người lao động tìm việc trên Facebook, Zalo và các trang rao vặt. Lợi dụng tâm lý muốn có việc ngay, nhiều đối tượng thực hiện lừa đảo tìm việc làm qua mạng bằng các chiêu “tuyển gấp – nhận ngay – không cần phỏng vấn”.
Chiêu trò tinh vi, giả danh doanh nghiệp lớn
Không chỉ nhắm vào lao động phổ thông, nhiều kẻ gian còn giả mạo thương hiệu lớn, lập fanpage, website giống 90%, chạy quảng cáo tuyển dụng để thu hút ứng viên. Một số còn giả danh nhân sự thật của công ty, dùng tài khoản Facebook cá nhân để thuyết phục ứng viên. Tất cả đều nằm trong các chiêu lừa đảo tuyển dụng trên mạng vô cùng tinh vi mà người lao động khó nhận biết nếu thiếu kinh nghiệm.
10 chiêu lừa đảo tuyển dụng phổ biến hiện nay
Thu phí trước khi vào làm
Đây là hình thức lừa đảo tuyển dụng việc làm phổ biến nhất. Ứng viên bị yêu cầu nộp:
- Phí đồng phục
- Phí hồ sơ
- Phí “giữ chỗ”
- Phí thẻ nhân viên
Sau khi chuyển khoản, đối tượng lập tức chặn liên lạc. Lưu ý: Doanh nghiệp uy tín không thu bất kỳ khoản phí nào khi ứng viên chưa ký hợp đồng.
Hứa lương cao bất thường, không yêu cầu kinh nghiệm
Nhiều tin đăng như:
- “Việc nhẹ, lương 1 triệu/ngày”
- “Không cần kinh nghiệm, thu nhập 20-30 triệu/tháng”
Đây là mồi nhử kinh điển của tuyển dụng lừa đảo. Không có công việc đơn giản nhưng mang thu nhập vượt xa mặt bằng chung đến mức đó.
Tuyển cộng tác viên hoàn tiền – mô hình lừa đảo tinh vi
Ứng viên được yêu cầu ứng vốn để mua hàng rồi được “chốt đơn hoàn tiền”. Nhưng sau vài lần, đối tượng “ôm tiền chạy mất”. Hình thức này đang bùng phát mạnh trên TikTok và Facebook.
Điều tra thông tin cá nhân trái phép
Đối tượng yêu cầu gửi CCCD, hình chân dung, tài khoản ngân hàng, mã OTP,… Đây là các hình thức lừa đảo tuyển dụng nhằm đánh cắp danh tính hoặc chiếm đoạt tài khoản ngân hàng.
Dụ tham gia đa cấp trá hình
Chiêu này diễn ra rất nhiều ở TP.HCM và Hà Nội. Ứng viên được mời đến văn phòng sang trọng nhưng không hề được nhận việc mà bị yêu cầu mua sản phẩm, đóng phí gia nhập.
Gửi link file chứa virus
Kẻ xấu gửi “hồ sơ mẫu”, “bảng chấm công”, “file nhận việc”, nhưng thực chất là virus đánh cắp mật khẩu ngân hàng hoặc Facebook.
Lừa đảo tuyển dụng livestream, TikTok phiên dịch
Hứa lương 20-30 triệu nhưng yêu cầu ứng viên mua khóa học hoặc bộ tài liệu 2.000.000 – 5.000.000 để “bắt đầu nghề”.
Tuyển gấp thời vụ cuối năm, yêu cầu đặt cọc ca
Vào dịp lễ Tết, nhu cầu làm thời vụ tăng mạnh. Nhiều sinh viên bị dụ đóng 200.000 – 500.000 “giữ ca”, sau đó địa điểm làm việc biến mất.
Giả danh trung tâm môi giới việc làm
Các đối tượng lập văn phòng nhỏ, treo biển “trung tâm việc làm” rồi thu phí môi giới 800.000 – 2.000.000. Ứng viên đóng tiền xong nhưng không bao giờ được bố trí việc.
Nhắn tin trúng tuyển khi chưa từng ứng tuyển
Nhiều người tự dưng nhận được tin Zalo từ một tài khoản/công ty lạ hoắc, không có ấn tượng: “Bạn đã đậu phỏng vấn, mai đi làm nhé.”
Đây là dấu hiệu rõ ràng của tuyển dụng lừa đảo đánh vào tâm lý háo hức của người tìm việc.
Cách nhận biết tin tuyển dụng lừa đảo
Thông tin mập mờ, không rõ doanh nghiệp
Những tin tuyển dụng không nêu rõ tên công ty, không có website, không có địa chỉ hoặc chỉ dùng Gmail cá nhân thường có rủi ro rất cao. Đây là dấu hiệu phổ biến của các tin tuyển dụng lừa đảo muốn che giấu danh tính thật.
Hối thúc đóng tiền nhanh chóng
Kẻ lừa đảo luôn cố tạo áp lực để bạn chuyển tiền ngay, chẳng hạn như: “Đóng phí trong hôm nay mới giữ được chỗ” hoặc “Không chuyển ngay thì công ty tuyển người khác”. Việc thúc ép quyết định nhanh là đặc điểm chung của hầu hết các chiêu trò tuyển dụng gian dối trên mạng.
Không yêu cầu phỏng vấn
Những đối tượng này luôn tìm cách bỏ qua quy trình tuyển dụng cơ bản để “chốt” nhanh nạn nhân. Trong khi đó, doanh nghiệp uy tín luôn yêu cầu phỏng vấn trực tiếp hoặc online trước khi nhận người.
Người lao động cần làm gì khi bị lừa đảo tuyển dụng?
Ngừng liên hệ và lưu giữ mọi bằng chứng
Hãy lập tức dừng trao đổi và thu thập toàn bộ thông tin liên quan gồm tin nhắn, lịch sử chuyển khoản, tài khoản nhận tiền và hình ảnh quảng cáo. Những dữ liệu này sẽ là bằng chứng quan trọng khi bạn trình báo cơ quan chức năng.
Báo ngay cho cơ quan công an và ngân hàng
Cơ quan công an sẽ hỗ trợ xử lý vụ việc, còn ngân hàng có thể tạm khóa tài khoản người nhận để ngăn việc tẩu tán tiền. Càng báo sớm thì khả năng thu hồi lại tiền càng cao.
Chia sẻ lên mạng xã hội để cảnh báo
Việc đăng tải câu chuyện của bạn có thể giúp nhiều người khác nhận diện rủi ro và tránh rơi vào bẫy tương tự. Một bài đăng cảnh báo có thể bảo vệ hàng chục nạn nhân khác trước khi quá muộn.
Kết luận
Lừa đảo tuyển dụng đang ngày càng phức tạp, nhưng nếu người lao động hiểu đúng dấu hiệu và thận trọng trong từng bước tìm việc thì hoàn toàn có thể tránh được rủi ro. Hãy kiểm chứng mọi thông tin, không chuyển khoản trước khi vào làm và ưu tiên tìm việc qua các kênh uy tín. Trang bị kiến thức chính là vũ khí hiệu quả nhất để chống lại các hình thức lừa đảo tuyển dụng hiện nay.
Theo dõi SK Việt Nam để cập nhật thêm những thông tin mới nhất về thị trường lao động phổ thông nhé!
